نشان تجارت - آجیل و خشکبار کشور در حالی نوسانات قیمتی را تجربه میکند که این نوسانها حتی به محصولی همچون تخمه نیز رسیده است و این محصول را در لیست تنقلات لوکس قرار داده است. به طوری که قیمت تخمه آفتابگردان که تا پایان نیمه دوم سال ۹۹ حدود ۳۲هزار تومان بود حال از کیلویی ۷۰هزار تومان هم عبور کرده است.
محمد حسن شمس فرد، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در خصوص قیمت صادراتی تخمه به «بازار» گفت: با توجه به اینکه صادرات تخمه بسیار کم داریم لذا نوسان قیمتی چندان مشهود نیست با این وجود نوسانات قیمتی این محصول در داخل وجود دارد.
الان در مورد نرخ گمرک مشکل داریم و لذا صادر کننده مجبور است مابه التفاوت را از بازار آزاد تهیه و به بانک مرکزی تحویل بدهد.
شمس فرد در خصوص دلایل کاهش صادرات خشکبار نیز گفت: ما الان در مورد نرخ گمرک مشکل داریم، به عنوان مثال قیمت برخی ارقام پسته را به ازای هر تن ۸هزار دلار قیمت گذاشته است در صورتی که در خارج از کشور به قیمت ۶هزار و ۵۰۰ دلار از سوی صادرکنندگان ما فروخته میشود؛ یعنی ۱۵۰۰ دلار تفاوت نرخ داریم که صادر کننده باید برود از بازار آزاد ارز خریداری کند و به بانک مرکزی بدهد.
وی ادامه داد: بنابراین به دلیل این تفاوت نرخ گمرک، صادرکنندگان فعلا دست نگه داشته اند و لذا صادرات کمتر صورت میگیرد.
شمس فرد تصریح کرد: چاره کار این است که یا تغییر نرخی در بانک مرکزی داده شود یا نرخ گمرک را پایین بیاورند که با قیمت صادراتی تطبیق یابد و یا به جای اینکه ۱۰۰ درصد ارز صادراتی را به دولت بپردازند صادرکنندگان موظف به پرداخت ۸۰ درصد باشند تا صادرات از سر گرفته شود.
مسئولین قیمت پسته صادراتی را بر اساس قیمت آجیل فروشیها تعیین میکنند در حالی که پسته صادراتی کیفیت و قیمت پایین تری از آنچه در داخل مصرف میشود دارد.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران با بیان اینکه برای تعیین نرخ صادراتی با ما مشورت میشود، اما در نهایت نظر خودشان را اعمال میکنند، افزود: مساله اینجا است که جنس صادراتی با جنسی که در آجیل فروشیهای سطح شهر عرضه میشود فرق دارد. به این معنا که پستهای که ما صادر میکنیم هرگز در آجیل فروشیها به فروش نمیرود. چون پستههای موجود در مغازهها درشت و ممتاز و با قیمتی بالای ۲۰۰ هزار تومان فروخته میشود در صورتی که پستهای که من صادر کننده صادر میکنیم نهایت قیمتی بین ۱۲۰ تا ۱۳۰هزار تومان دارد.
شمس فرد خاطر نشان کرد: مشکل از اینجا نشات میگیرد که کارمندان وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت، بانک مرکزی و یا گمرک قیمتها را از آجیل فروشیهای سطح شهر میگیرند و بر اساس آن قیمت صادراتی را تعیین میکنند! در حالی که قیمت صادراتی ما به دلیل پایینتر بودن کیفیت آن، بسیار پایینتر از قیمتهای سطح شهر است.
بادام صادراتی گرانتر از بادام در بازارهای داخلی است، چون بادام با کیفیت ایران صادر میشود و بادام آمریکایی در آجیل فروشیها فروخته میشود.
این مقام مسئول گفت: برخلاف پسته، در برخی محصولات مثل بادام روند معکوس است؛ یعنی آنچه صادر میشود با کیفیتتر و گرانتر از بادامی است که در آجیل فروشیهای سطح شهر فروخته میشود.
شمس فرد تاکید کرد: بادام در آجیل فروشیها فروخته میشود غالبا محصول آمریکا است به همین دلیل کاملا خشک، یک شکل و یک سایز است در حالی که بادام صادراتی ما محصول ایران است و لذا کیفیت و قیمت بالاتری دارد.
وی افزود: در حال حاضر هندوستان اصلیترین خریدار بادام ایران است.
تولید کشمش در ترکیه بسیار بالا بود و بازارهای جهانی به دلیل همه گیری محدودیت داشت لذا کشمش صادراتی روی دست صادرکنندگان مانده است.
این مقام مسئول در خصوص وضعیت بازار جهانی کشمش و مشکلاتی صادراتی آن در سطح بین المللی گفت: سال ۹۹ وضعیت کشمش خوب نبود، چون کشور ترکیه که رقیب سرسخت ایران در این محصول است تولید بسیار بالایی داشت که الان روی دست شان مانده است.
شمس فرد تصریح کرد: با وجود تمام مشکلاتی که د فروش محصول کشمش در بازارهای جهانی داشتیم باز هم توانستیم با پایین آوردن قیمت بخش زیادی از تولیدات داخلی را از کشور صادر کنیم. اگرچه هنوز هم ۳۰۰ هزار تن از کشمش سال گذشته به اصطلاح روی زمین مانده است و نتوانسته ایم آن را در بازارهای جهانی عرضه کنیم.
وی تاکید کرد: دلیل دیگر خوب نبودن بازار جهانی کشور بحث همه گیری است که تقریبا بازارها بسته بود و معاملات دچار اختلالاتی شود. با این وجود اگر بانک مرکزی به ما کمک کند امیدواریم که پیش از برداشت محصول در سال جاری، حجم بیشتری از محصول کشمش سال قبل را بتوانیم صادر کنیم.
به دلیل رقابتی بودن بازار آجیل و خشکبار نوسان قیمت این محصولات در بازارهای بین المللی ۴ تا ۵ درصد است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در خصوص میزان نوسانات قیمت آجیل در بازارهای بین المللی نیز اظهار داشت: در بازارهای جهانی نوسان قیمت داریم، اما بسیار کم است و اصلا قابل مقایسه با جهشهای قیمتی بازار داخلی نیست. به طوری که در بازارهای جهانی نوسانات بین ۴ تا ۵ درصد است.
شمس فرد افزود: دلیل کم بودن نوسانات قیمتی آجیل در بازارهای جهانی هم این است که به محض اینکه قیمت از سوی کشور تولیدکنندهای بالا میرود، کشورهای تولیدکننده دیگر محصول خود را عرضه میکند لذا بازار رقابتی است و نمیتوانند چندان قیمتها را افزایش بدهند.
به دلیل اینکه دستگاههای نظارتی هیچگونه نظارتی بر بازار داخل ندارند محصولات با قیمتهای متفاوتی در سطح شهر عرضه میشود.
این فعال حوزه آجیل و خشکبار خاطر نشان کرد: در حال حاضر پسته اصلیترین محصول صادراتی ما است و پس از آن نیز دو محصول صادراتی کشمش و خرما قرار دارد.
وی ادامه داد: چهارمین محصول صادراتی ما در بخش آجیل و خشکبار نیز انجیر است که این روزها شاهد هستیم قیمت این محصول در بازار داخلی بسیار نوسان دارد به طوری که قیمت انجیر در بازار بالاتر از ۲۰۰ هزار تومان هم فروخته میشود.
شمس فرد گفت: متاسفانه به دلیل عدم نظارت ارگانهای مسئول، الان هر آجیل فروشی قیمت دلخواه خود را تعیین میکند و محصولات با قیمتهای متفاوت در سطح شهرها عرضه میشود.